Pahambing na Pag-aaral sa Panlaping Makangalan ng Wikang Tadyawan at Tagalog Tungo sa Pagbuo ng Diksyunaryo

KABANATA I

ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO

Panimula

     Pangunahing kasangkapan ng tao ang wika sa pagpapahayag ng kaisipan.  Sa anumang anyo ng komunikasyon, malaking papel ang ginagampanan ng wika sa pag-uugnayan ng bawat isa.  Nagdudulot it ng pagkakaunawaan at pagkakaisa na siyang nagbubuklod sa isang pamayanan.  Sa pagiging buhay at dinamiko, natutugunan ng wika ang pagganap ng tao sa aspekto ng pakikipagtalastasan.

     Malawak ang sinasaklaw ng wikang Filipino.  Bukod sa itinuturing na walong pangunahing wika (Tagalog, Bikol, Bisaya, Hiligaynon, Cebuano, Pangasinense, Kapampangan at Ilokano), sakop nito anglahat ng katutubong wika na sinasalita sa buong kapuluan.

     Sa kabila ng pagkakaiba-iba, kakikitaan ang mga ito ng pagkakapareho sa istruktura pagdating sa aspekto ng ponolohiya, morpolohiya, semantika at sintaktika.  Isang bentahe para sa patuloy na pagtuklas at paglinang sa wikang Filipino alinsunod sa Saligang Batas ng 1987 Artikulo IV Seksyon VI.

Gayong nagkakaiba-iba, ang isang partikular na wika ay hindi pirming nakakahon sa lugar na pinagbuhatan nito.   Sa lalawigan ng Oriental Mindoro, naging implikasyon ng lokasyong heograpikal nito ang migrasyon ng mga tao buhat sa iba't ibang bahagi ng bansa.   Bagaman karamihan ng naninirahan dito ay mga taal na tagapagsalita ng Tagalog, palasak din sa pulo ang wikang Bisaya partikular sa Timog na bahagi. 

Kaugnay nito, matatagpuan sa Mindoro ang tribo ng mga Mangyan.   Ayon sa tala ng Wikipilipinas, binubuo ito ng walong etnolinggwistikong pangkat ng Alangan, Bangon, Taobuid, Buhid, Hanunuo, Iraya, Ratagnon at Tadyawan.

Napakahalagang magkaroon ng maayos na pag-uugnayan ang mga Mindoreño kasabay ng patuloy na paglinang sa wikang inuusal.   Hindi maitatangging Tagalog ang wikang pinakapalasak hindi lamang sa lalawigan kundi maging sa buong bansa. Kaya naman magandang salalayan ito sa pagpapaunlad ng mga katutubong wika.   Binanggit sa Wikipedia na may kakayahan ang wikang ito sa pagtutumbas ng mga salitang banyaga lalong higit ang iba pang katutubong wika sa Pilipinas.

          Ang pananaliksik na ito ay isinagawa sapagkat nais malaman ng mga mananaliksik ang pagkakatulad at pagkakaiba ng panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog tungo sa pagbuo ng isang diksyunaryo na mapakikinabangan ng mga mag-aaral.

Balangkas Konseptwal

    

Makikita sa unang kahon ang panlaping makangalan ng wikang Tadyawan.  Sa ikalawang kahon ay ang panlaping makangalan ng wikang Tagalog.  Sa balangkas na ito ay ipinakikita ang pagkakaiba at pagkakapareho ng mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog tungo sa pagbuo ng isang diksyunaryo.

Paglalahad ng Suliranin

     Ang pananaliksik na ito ay inaasahang makapagbigay ng impormasyon hinggil sa panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog tungo sa pagbuo ng diksyunaryo at makasagot sa mga sumusunod na katanungan:

1. Ano-ano ang mga panlaping makangalan ng

1.1.  Wikang Tadyawan

1.2.  Wikang Tagalog

2. Ano-ano ang mga pagkakatulad at pagkakaiba sa panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog?

3.  Batay sa ginawang pag-aaral, anong kagamitan ang mabubuo at magagamit ng mga mag-aaral na Tadyawan at Tagalog?

Haypotesis

     Ipinalalagay ng mga mananaliksik na walang pagkakaiba ang mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog.

Saklaw at Delimitasyon

     Sinasaklaw ng pag-aaral na ito ang paghahambing sa mga panlaping makangalan ng mga wikang Tadyawan at Tagalog.

     Nililimitahan lamang ang paghahambing sa mga panlaping ganap at hindi ganap na magkatulad sa kahulugan at paraan ng paglalapi.

Kahalagahan ng Pag-aaral

     Ang pag-aaral na ito ay mahalaga sa mga sumusunod:

Mga mag-aaral na Tadyawan at Tagalog.  Ang pag-aaral na ito ay higit na makatutulong upang magkaroon ng malawak na kaalaman ang mga mag-aaral hinggil sa wikang Tadyawan at Tagalog na kanilang ginagamit sa larangan ng pakikipagtalastasan at edukasyon.

Paaralan.  Makatutulong ang pag-aaral sa paaralan sapagkat maaring tumaas ang bilang ng mga katutubong Tadyawan at Tagalog na mag-aaral upang magpapatala sa institusyon dahil sa bukas na kamalayan nito sa wikang Tadyawan-Tagalog bilang sangkap sa kurikulum.

Mga Guro.  Malaki ang maiaambag ng pag-aaral na ito sapagkat mas huhusay ang pagtuturo ng guro sa pamamagitan ng paggamit ng diksyunaryong Tadyawan-Tagalog na makatutugon sa pag-aaral ng mga mag-aaral.

Sa mga susunod na mananaliksik.  Ang pananaliksik na ito ay malaki ang maitutulong sa mga susunod na mananaliksik sapagkat magiging gabay nila ito sa pag-aaral ng kaugnay na kaso.  Malaki ang maiaambag nito sa pangangalap nila ng datos at dagdag na kaalaman.

Kahulugan ng mga Talakay

     Minarapat ng mga mananaliksik na bigyan ng depinisyon ang mga sumusunod na terminolohiya batay sa paraan ng pagkakagamit sa pananaliksik.  Makatutulong ito sa ganap na pag-unawa ng mambabasa sa mga salitang tinalakay.

Diksyunaryo – kalipunan ng mga salita na may karampatang kahulugan.

Katutubong wika – Wika na umiiral at sinasalita ng tao sa isang partikular na lugar.

Panlapi – kumukumpleto sa kaganapan ng isang salita.

Panlaping Makangalan – tumutukoy sa mga panlaping ikinakabit sa salitang-ugat upang makabuo ng pangngalan.

Tadyawan – isa sa walong tribo ng Mangyan na naninirahan sa Oriental Mindoro.

Tagalog – pangkat ng mga tao na mayoryang nakatira sa Oriental Mindoro.

Wika – instrumento ng tao sa pakikipagtalastasan.

KABANATA II

KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA

     Inilahad sa kabanatang ito ang mga datos sa nabasang kaugnay na banyaga at lokal na literatura at pag-aaral. Sinikap ng mga mananaliksik na magbasa ng mga nakalimbag at di-nailathalang babasahin mula sa silid-aklatan ng Kolehiyong Pampamahalaan sa Mindoro ng Agrikultura at Teknolohiya sa Masipit Calapan City at internet.

Kaugnay na Literatura

     Mayaman at matatag ang etnolinggwistikang kultura at mga wika na nakapayong sa pambansang hangarin sa pagkabansa.  Walang buhay ang wika kung hindi nito binibigyang buhay ang diskurso at kultura ng bansa.  Ito ay nagpapakita na may malaking gampanin ang wika sa larangan ng kultura at pagkabansa upang mabigyang halaga ng mga mag-aaral ng iba’t ibang wika na gingamit sa ating bansa (Elizabeth Morales Nuncio at Rhod Nuncio.2009).

     Ayon kay Badayos et. Al (2008), ang wika ay siyang tagapag-ugnay at tagapamagitan sa mga tao na bumubuo sa isang tiyak na lipunan.  Ipinakikita rito ang papel na ginagampanan ng wika sa pagtugon ng pangangailangan ng bawat indibidwal upang maiparating ang anumang naiisin at mithiin sa buhay sa paraang mabisa at malinaw.  Nagagawa ng mga tao na maipahayag ang saloobin sa pamamagitan ng wika.

     Mahalaga ang pagkakaroon ng sariling wika upang makilala ang kabihasnan ng isang bansa.  Masasalamin dito ang pagkakakilanlan at kultura nito.  Isinasaad nga nina Mangahis et. Al (2008), ang wika ay naglalarawan sa kultura ng isang bansa.

     Likas na komplikado ang wikang Filipino sa iba’t ibang istruktural na aspekto.  Nabanggit nina Roxas at Mula (2008), ang Filipino ay gumagamit ng hindi matatawarang kombinasyon ng mga panlapi (unlapi, gitlapi, hulapi, kabilaan at laguhan) maging ang pag-uulit ng mga ito sa mga salita.

     Sa kabuuan, mahalagang sangkap ang wika sa komunikasyon at pagkilala sa kulturang umiiral sa isang lugar. 

Kaugnay na Pag-aaral

     Ayon sa pagsusuri ni Casumpang (2014), ang mga panghalip at panlapi sa Tagalog na walang medaling salin sa Ingles ay may direktang salin sa Bikol at Kapampangan.  May dagdag na ra/re/ri/ro/ru sa salita ang Bikol para ipahiwatig na dalawa o higit pa ang tagagawa ng kilos.  Gayundin ang masalimuot na panlaping mag-an, nagsipag-an, nagsi-an ng Tagalog ay ipinahayag gamit lamang ang iisang morpema sa Bikol at Kapampangan.  Kung kaya, pagdating sa pagkakaroon ng katumbas na kahulugan at direktang salin, tugmang-tugma ang Tagalog, Bikol at Kapampangan.

     Naging paksa sa pagsusuri ng pagbabagong morpoponemiko sa impleksyon ng Filipino ni Francis Bautista (2010) ang kaso ng paglalapi ng mga alomorp ng unlaping mang-.  Nakasaad dito ang mga ang pagsisiyasat sa morpoponemikong pagbabago sa mga rut o ugat na dulot ng pagkakakabit ng unlaping mang-, isa sa pinakaimportanteng afiks na makadiwa sa wikang Filipino na may layong magpakita ng tuon o pokus sa panlalapi.  Isinasaad na ang impluwensya ng mga kasangkot na tunog sa paglalapi ay sumasailalim sa asimilasyon at alomorfi kaya’t ang nabuong salita sa pagkakabitan ay kakikitaan ng bagong elementong tunog. 

SINTESIS NG PAG-AARAL

     Makikita ang iisang kaisipan nina Elizabeth Morales Nuncio at Rhod Nuncio (2008), Badayos e. al (2008) at Mangahis et. Al (2008), na sa kabila ng pagkakaiba-iba ng mga wika sa Pilipinas, kaikikitaan ito ng pagkakatulad sa istruktura kapag sinuri at pinaghambing na nagpapatunay sa repleksyon ng magkakaugnay na kultura ng mga taong naninirahan sa isang bansa at wika. 

     Malaki ang pagkakatulad ng isinagawang pagsusuri ni Casumpang(2014).  Sa kanyang pagsusuri, pinaghambing niya ang kayarian, paraan ng pagkakagamit at mga dalang kahulugan ng paglalapi sa tatlong wika na Tagalog, Bikol at Kapampangan.  Kakikitaan ng kaparehong metodo sa pag-aaral na ito sa paghahambing ng panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog.

KABANATA III

DISENYO AT PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK

Tinalakay sa kabanatang ito ang disenyo ng pag-aaral at pamamaraang ginamit, instrument sa pagkuha ng datos at paraan ng pagkuha ng datos.

DISENYO NG PAG-AARAL

Ang pananaliksik na ito ay isinagawa ayon sa disenyo ng pamamaraang komparatib. Tinangkang ipaliwanag sa pananaliksik na ito ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at wikang Tagalog tungo sa pagbuo ng isang diksyunaro.

INSTRUMENTO NG PANANALIKSIK

     Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa pamamagitan ng pakikipanayam o interbyu.  Ang mga mananaliksik ay nagtala ng mga piling panlaping makangalan sa wikang Tagalog para sa pagsusuring ito. Sa pamamagitan ng panayam, direktang ipinasalin ang mga inihandang salitang Tagalog ng mga mananaliksik sa wikang Tadyawan upang malaman at masuri ang pagkakatulad at pagkakaiba ng mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog tungo sa pagbuo ng isang diksyunaryo.

PARAAN NG PAGKUHA NG DATOS

     Ginampanan ng mga mananaliksik ang pagsasagawa ng mga sumusunod:

     Una, nagtala ng mga piling salita na nilapian ng mga panlaping makangalan sa wikang Tagalog ang mga mananaliksik.

     Pangalawa, pumunta ang mga mananaliksik sa Bulusan, Calapan City, kinapanayam si Angeline Layda, isang opisyal na Tadyawan. Direktang ipinasalin ng mga mananaliksik ang mga inihandang piling salita sa wikang Tadyawan.

     Pangatlo, ang mga nakalap na mga datos ay isinaayos ng mga mananaliksik. Nagsagawa ng pasusuri sa mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at wikang Tagalog ayon sa pagkakaiba at pagkakatulad ng mga ito.

     Panghuli, inihalayhay ng mga mananaliksik ang resulta ng isinagawang pagsusuri sa pagkakatulad at pagkakaiba ng mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at wikang Tagalog para sa pagbuo ng isang diksyunaryo. Inaasahan ng mga mananaliksik na makatutulong ito sa pag-aaral ng mga mag-aaral na Tadyawan at Tagalog.

KABANATA IV

PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS

     Sa kabanatang ito, inilahad ang mga nakalap na datos sa isinagawang pakikipagpanayam. Ang mga talahanayan ay nagpapakita ng mga panlaping makangalan ng wikang Tagalog at Tadyawan at mga nilapiang salita na nagpapakita ng pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawang wika.

1. Mga Panlaping Makangalan

-an mag/mang

ka-an -in

taga- pa-an

Talahanayan 1.1 Panlaping Makangalan ng Wikang Tagalog

-an -n

Inagpang- Inak-

pak-an inag-

p-an -en

in- pag-an

pa-an k-an

     Makikita sa talahanayan 1.1 ang pitong mga piling panlaping makangalan ng wikang Tagalog na ginamit ng mga mananaliksik sa pag-aaral.

Talahanayan 1.2 Mga panlaping Makangalan ng Wikang Tadyawan  

Makikita sa Talahanayan 1.2 ang labindalawang mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan na naging katumbas ng mga panlaping makangalan sa talahanayan 1.1.                  

2. Paghahambing ng mga Panlaping Makangalan

TAGALOG	TADYAWAN
Palayan [palay]	Parayan [paray]
Kainan [kain]	Kamanan [kaman]
Hapunan [hapon]	Byaponan [byapon]
Taguan [tago]	Pasoksokan [soksok]
Upuan [upo]	Paktokkawan [tokkaw]
Sulatan [sulat]	Pagbodbolawan [bodbolaw]
Manggagamot [gamot]	Inaggamot [gamot]
Magbubukid [bukid]	Inaggamas [gamas]
Mangingisda [isda]	Inagpangisda [isda]
Magsasaka [saka]	Inaktanem [tanem]
Mag-aaral [aral]	Inagadal [agadal]
Kakahuyan [kahoy]	Yangawan [yangaw]
Kahirapan [hirap]	Kilapan [milap]
Kamatayan [patay]	Katayan [matay]
Tagabundok [bundok]	Inagoli sa bulod [bulod]
Tagabukid [bukid]	Inagoli sa gamas [gamas]
Paaralan [aral]	Pagadalan [agadal]
Inumin(drinks)[inom]	Inemen [inem]

Talahanayan 2.1 Talaan ng mga Salitang Tadyawan at Tagalog

     Sa talahanayan 2.1, makikita ang talaan ng mga salitang Tagalog na may katumbas sa wikang Tadyawan.  Mariin ang pagkakaitim ng panlapi samantala nakakulong   sa panaklong ang salitang-ugat.

Sa datos na nakalap, makikitang may katumbas ang panlaping –an ng wikang Tagalog sa Tadyawan. Ang palayan ay parayan sa Tadyawan. Walang nagbago sa panlapi.

     Pansinin: taguan [tago]   pasoksokan [soksok]

              upuan [upo]    paktokkawan [tokkaw]

              sulatan[sulat]     pagbodbolawan [bodbolaw]

Ang hulaping –an ay nagiging kabilaang pa-an, pak-an at pag-an.

MAG/MANG

     Ang unlaping mag at mang na kinakabitan ng inuulit na unang pantig ng salitang ugat ay nagkakaroon ng kahulugan na tumutukoy sa gawain o hanapbuhay. Ang unlaping ito ng wikang Tagalog ay may ibat ibang katumbas na panlapi sa wikang Tadyawan na inagpang-, inag-, inak- at in-.

KA-AN/-HAN

     Ang kabilaang panlapi na ka-an/han ay nangangahulugan ng kaisipang abstrakto at pook.

     Pansinin:kahirapan [hirap]   kilapan [milap]

Ang kabilaang paraan ng paglalapi ay nanatili sa dalawang wika. Subalit sa wikang Tadyawan ay nagkaroon ng pagpapalit ponema nang nilapian ang salitang-ugat nito.

TAGA-

     Ang unlaping taga- ay nangangahulugang lahing pinagmulan o gawain ng isang tao. Wala itong katumbas sa wikang Tadyawan.  Bagkus, tinutumbasan ito ng salitang inagoli sa na nangangahulugang nakatira sa.

PA-AN

     Ang unlaping pa- at hulaping –an ay nangangahulugan ng pook, ngalan o kinalabasan.  Ang panlaping ito ay may katumbas na panlaping p-an sa wikang Tadyawan.

-IN

     Ang –in ay nangangahulugang tumutugon sa bagay na tumanggap ng kilos o hugis ng sinasaad ng salitang-ugat o maaaring relasyon. Walang nagbago sa paggamit ng hulaping –in na may katumbas na –en sa wikang Tadyawan.

DIKSYUNARYONG TAGALOG-TADYAWAN

Aral. Agadal

Isang gawain o proseso ng pagkatuto.

Bukid. Gamas

Lugar na malapit sa kabundukan na taniman ng mga gulay at halaman.

Bundok.  Bulod

Anyong lupa na mas mataas kaysa burol.

Gamot. Gamot

Sangkap na nagpapagaling sa taong may sakit.

Hapon.  Byapon

Oras pagkatapos ng tanghalian at bago gumabi

Hapunan.  Byaponan

Pagkaing kinakain sa gabi

Hirap. Milap

Kapos o suliranin sa pagtamo ng isang bagay.

Isda. Isda

Uri ng hayop na lumalangoy at nakatira sa tubig.

Kainan. Kamanan

Lugar kung saan kumakain

Kain. Kaman

Akto ng  pagkain

Kahoy. Yangaw

 Bumubuo sa bahagi ng katawan ng puno.

Kakahuyan.  Yangawan

Lugar kung saan maraming punong-kahoy.

Kahirapan. Kilapan

     Kalagayan ng pagiging hirap.

Kamatayan.  Katayan

Panahon o oras ng pagkawala ng buhay ng isang nilalang.

Manggagamot. Inaggamot

Taong nagpapagaling ng may karamdaman.

Magbubukid. Inaggamas

Taong nangangalaga sa bukid.

Mangingisda. Inagpangisda

Taong nanghuhuli ng mga isda.

Magsasaka. Inaktanem

Taong umaani at nagtatanim ng mga halamang pang-agrikultura.

Mag-aaral. Inagadal

Taong pumapasok sa paaralan para matuto.

Tagabundok. Inagoli sa bulod

Taong nakatira sa bundok

Tagabukid. Inagoli sa gamas

Taong nakatira sa bukid

Paaralan. Pagadalan

Lugar kung saan nagaganap ang pormal na pagkatuto ng isang bata.

Palay. Paray

Binhi na itinatanim.

Palayan. Parayan

Lugar na pinagtataniman ng palay.

Patay. Matay

Walang buhay.

Saka. Tanem

Tumutukoy sa akto ng pagtatanim o pag-aani.

Sulat.  Bodbolaw

Pagsasatitik ng mga simbulo.

Sulatan.  Pagbodbolawan

Bagay o lugar na pinagsusulatan.

Tago. Soksok

Pagkukubli

Taguan. Pasoksokan

     Lugar na pinaglalagyan ng itinatago.

Upo.

Akto ng pag-upo

Upuan. 

Silya o bagay na inuupuan

KABANATA V

BUOD, MGA NATUKLASAN, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

Ang kabanatang ito ay naglalahad ng lagom, mga natuklasan, kongklusyon at rekomendasyon hinggil sa isinagawang pag-aaral.

BUOD

Binibigyang kasagutan ng mga mananaliksik ang mga sumusunod na katanungan:

1. Ano-ano ang mga panlaping makangalan ng

1.1.  Wikang Tagalog

1.2.  Wikang Tadyawan

2. Ano-ano ang mga pagkakatulad at pagkakaiba sa panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog?

3. Batay sa ginawang pag-aaral, anong diksyunaryong Tagalog-Tadyawan ang mabubuo at magagamit ng mga mag-aaral na Tagalog at Tadyawan sa kanilang pag-aaral.

MGA NATUKLASAN

     Gamit ang mga datos na nalikom , natuklasan ng mga mananaliksik na ang mga sumusunod:

a. Ang mga gamiting panlaping makangalan ng wikang Tagalog at Tadyawan ay:

·         –an na may katumbas na –an, pag-an, pak-an, at pa-an

·         mag-/mang na may katumbas na inag-, inak-, inagpang-, in-

·          ka+ pag-uulit ng unang pantig ng salitang ugat + an na may katumbas na -an

·         ka-an na may katumbas na k-an

·          pa-an na may katumbas na p-an

·         in na may katumbas na –en

a. Nagkakatulad ang mga panlaping makangalan ng wikang Tagalog at Tadyawan sa aspekto ng:

KONKLUSYON

     Batay sa inilahad at sinuring datos, napagtanto ng mga mananaliksik na mayroong pagkakaiba at pagkakatulad ang mga panlaping makangalan ng wikang Tadyawan at Tagalog sa paraan ng paglalapi.

REKOMENDASYON

     Para sa institusyon, patuloy na suportahan ang mga programa ukol sa paglinang ng wikang katutubo sa Mindoro.

     Para sa mga guro, maging bukas ang kanilang mga isipan sa pagsulong ng mga gawain tungo sa pagtuklas sa wikang umiiral sa kapuluan.

     Para sa mga mag-aaral na Tadyawan, patuloy na gamitin ang sariling wika sa upang maipalaganap ang pag-usal nito.

     Para sa mga susunod na mananaliksik, ipagpatuloy at palawakin ang pag-aaral na ito. Saliksikin pa ang ibat ibang mahahalagang datos at impormasyon na makatutulong sa pag-aaral na ito.

SANGGUNIAN

Bernales, Rolando A. (2011).  Pagbasa at Pagsulat sa Pananaliksik. Mutya Publishing House

Casumpang, Judes Tyron. (2014). Panghalip, Panlapi at Pagtanaw sa Mundo: Komparatibong Pagsusuri ng Wikang Tagalog, Bikol at Kapampangan.

Mangyan. (n.d) Nakuha noong Setyembre 16, 2016, mula sa http://wikifilipinas.org/index.php/Mangyan

Nuncio, Rhod V & Nuncio, Moralea M. (2008). Sagandiwa. http://kritikasatabitabi.wordpress.com/2008/10/26/sagandiwa/

Marcial, Francis.(2004). Paghahambing ng morpema ng wikang Filipino at wikang Sama. 

http://Filipino-wika-at-panitikan.blogspot.com/2006/09/paghahambing-ng-morpema-ng-wikang-filipino-at-wikang-sama.html?m=1

Metalinggwistikong Pagtalakay sa Wika (n.d) Nakuha noong Setyembre 16, 2016, mula sa http://maestroaeious101.blogspot.com/2015/05/metalinggwistikong-pagtalakay-sa-wika.html?m=1

APENDIKS

Personal na Datos

Pangalan: Alexa Mae Gillado Marchina

Tirahan: Baranggay Arangin Naujan Oriental Mindoro

Kapanganakan: Hunyo 30, 1998

Lugar ng Kapanganakan: Baranggay Calero Calapan City

Katayuan: Single

Edad: 18

Pagkamamamayan: Filipino

Relihiyon: Katoliko

Pangalan ng Ama: Marlo Marchina

Pangalan ng Ina: Marcelina Gillado Marchina

Tirahan: Baranggay Arangin Naujan Oriental Mindoro

Edukasyon

Primarya: Adriatico Memorial School

Sekondarya: Aurora National High School

Tersyarya: Mindoro State College of Agriculture and Technology

APENDIKS

Personal na Datos

Pangalan: Shiela R. Irangan

Tirahan: Baranggay Malo, Bansud Oriental Mindoro

Kapanganakan: Nobyembre 23, 1996

Lugar ng Kapanganakan: Baranggay Malo, Bansud, Oriental Mindoro

Katayuan: Single

Edad: 19

Pagkamamamayan: Filipino

Relihiyon: Baptist

Pangalan ng Ama: Noli O. Irangan 

Pangalan ng Ina: Clenie R. Irangan

Tirahan: Baranggay Malo, Bansud, Oriental Mindoro

Edukasyon

Primarya: Malo Elementary School

Sekondarya: Villapagasa National High School

Tersyarya: Mindoro State College of Agriculture and Technology